Maximale score: 125

Sociaal beleid (voorbeeldrol)

“Het gedrag van een organisatie behoort te zijn gebaseerd op de waarden oprechtheid, rechtvaardigheid en integriteit. Deze waarden impliceren zorg voor mensen, dieren en het milieu, en de verplichting om effecten van haar activiteiten en besluiten op de belangen van stakeholders aan de orde te stellen.” ISO 26000 Richtlijn voor maatschappelijke verantwoordelijkheid van organisaties (2010)

Als overheidstructuur hebben ook de waterschappen een voorbeeldrol in het definiëren en uitdragen van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de eigen organisatie. De onderstaande vragen gaan met name in op de eigen rol in het beschermen en versterken van sociaal kapitaal.

Maximale score: 53

1. Uw waterschap beschikt over een voor iedereen toegankelijke gedragscode (of integriteitscode) voor goed bestuur waarin de kernwaarden en normen van de organisatie zijn neergezet.

1a) Het huidige bestuur heeft de gedragscode formeel onderschreven.

1b) Uw waterschap heeft een vertrouwenspersoon of aanspreekpunt waar medewerkers terecht kunnen indien zij onethisch gedrag signaleren.

2. Uw waterschap heeft een diversiteitsbeleid vastgesteld om zorg te dragen dat zijn personeelssamenstelling een evenredige afspiegeling is van de samenleving.

2a) Uw waterschap voldoet aan de doelstelling van het Rijk dat minstens 40% van de leidinggevende functies ingenomen door vrouwen.

2b) In de huidige beleidsperiode is in het personeelsbestand van uw waterschap een toenemend aantal ‘nieuwe Nederlanders’, mindervalide en/of re-integratiewerkers opgenomen.

3. Uw waterschap voert een actief sociaal beleid om kwetsbare gemeenschappen binnen zijn grenzen te ondersteunen.

3a) Uw waterschap voert een ruimhartig beleid voor compensatie, korting of kwijtschelding op de waterschapsheffing voor minder draagkrachtige.

3b) Uw waterschap biedt leer- en ervaringsplaatsen aan om kwetsbare groepen als schoolverlaters, langdurig werkelozen en allochtonen te integreren in de arbeidsmarkt.

3c) Uw waterschap houdt in zijn communicatie rekening met kwetsbare groepen zoals laaggeletterden en slechtzienden.

3d) Uw waterschap stimuleert deelname aan vrijwilligerswerk door werknemers.

4. Uw waterschap spant zich actief in voor de bescherming van cultureel en historisch (wereld)erfgoed m.b.t. het waterbeheer.

4a) Uw waterschap beschikt over een actuele Cultuur Historische Waardenkaart (of levert input voor waardenkaart van de provincie(s)) die voor iedereen toegankelijk is.

4b) Uw waterschap heeft subsidiekaders vastgesteld en een structureel budget beschikbaar voor onderhoud van cultureel historisch erfgoed.

4c) Uw waterschap heeft subsidiekaders vastgesteld en een structureel budget beschikbaar voor het ondersteunen van instellingen voor kunst en cultuur zoals het Watermuseum of een molenstichting.

4d) Uw waterschap draagt er zorg voor dat zijn karakteristieke rol in het landschap/beheersgebied duidelijk herkenbaar is.

4e) Uw waterschap gebruikt zijn cultureel erfgoed om het historisch besef van het belang van duurzaam waterbeheer bij zijn inwoners levend te houden.

Burgerparticipatie

Waterschappen zijn overheden met een gekozen bestuur. Gemeenten zijn voor burgers het eerste loket van de overheid, provincies besturen meer op afstand en waterschappen zijn veelal nog ‘onzichtbaarder’. Dat neemt niet weg dat ook waterschappen er belang bij hebben om maatschappelijk draagvlak te generen en te behouden voor (politieke) besluiten.

“Het is effectief om burgers te betrekken bij het opstellen van beleid dat hen raakt. Vanuit een democratisch oogpunt, maar ook omdat het beleid er beter van wordt.” (Instituut voor Publiek en Politiek, www.publiek-politiek.nl)

Maximale score: 50

5. Uw waterschap speelt een actieve rol in het opzetten en onderhouden van de maatschappelijke dialoog met stakeholders rond duurzame keuzes bij beleidsontwikkeling en beleidsevaluatie.

5a) Uw waterschap beschikt over een actuele communicatiestrategie om inwoners en maatschappelijke partners te informeren over zijn activiteiten.

5b) Uw waterschap besteedt structureel aandacht aan het betrekken van stakeholders bij beleidsevaluaties en de ontwikkeling van nieuwe beleidskaders, met name in het voortraject.

5c) Uw waterschap is actief deelnemer (wellicht zelfs initiatiefnemer) van een of meerdere multi-stakeholderplatform(s) gericht op samenwerking aan duurzaam waterbeheer.

5d) Uw waterschap ondersteunt gedurende deze bestuursperiode een concreet initiatief om jongeren te betrekken bij publieke taken van de waterschappen.

6. Uw waterschap biedt inwoners diverse mogelijkheden voor het indienen van een burgerinitiatief.

6a) Uw waterschap beschikt over een heldere procedure voor het indienen van een burgerinitiatief.

6b) Uw waterschap werkt jaarlijks mee aan meer dan één actie geïnitieerd door het maatschappelijk veld, zoals Duurzame Dinsdag, klimaatstraatfeesten e.d. om particuliere initiatieven ter bevordering van duurzaam watergebruik en/of –beheer te stimuleren.

7. Uw waterschap onderzoekt regelmatig in hoeverre zijn informatie en diensten toegankelijk zijn voor- en adequaat wordt bevonden door klanten (inwoners, gemeenten, bedrijven en maatschappelijke organisaties).

7a) Uw waterschap is helder over beleidskeuzes en de mogelijke risico’s die daaruit voortvloeien voor de burger (en geeft deze waar mogelijk weer in bijv. risicokaarten).

7b) Via de website van uw waterschap is voor inwoners eenvoudig en snel informatie te vinden over hoe zij mee kunnen werken aan duurzaam waterbeheer.

7c) Uw waterschap beschikt over een formele klachtenprocedure voor inwoners.

8. Uw waterschap neemt actief deel aan campagnes om een positieve bijdrage van burgers (inwoners) aan duurzaam waterbeheer te bevorderen.

8a) Uw waterschap biedt inwoners een stimuleringspakket om bij te dragen voor efficiënt en zorgvuldig watergebruik.

8b) Uw waterschap brengt actief zijn rol en het belang van duurzaam waterbeheer onder de aandacht bij scholieren.

8c) Uw waterschap stimuleert samen met gemeenten ecologisch beheer van groen en tuinen.

(Internationale) Samenwerking

Duurzame ontwikkeling betekent ook rekening houden met behoeften en ambities van mensen elders.

“Het leveren van een gepaste bijdrage aan internationale samenwerking die aansluit op de kerntaken van het waterschap is niet alleen goed te plaatsen in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar ook in de context van het Akkoord van Schokland, het Nationaal Waterplan en de Visie internationaal beleid waterschappen. Als maatschappelijke organisatie zien de waterschappen het als hun verantwoordelijkheid om hun kennis en expertise niet voor zichzelf te houden, maar te delen met zowel nationale als internationale partners.” (Waterspiegel 2010, p. 47)

Veel informatie en inspiratie op dit terrein is eveneens te vinden via www.vng-international.nl en www.ncdo.nl.

Maximale score: 22

9. Bovenregionaal en internationaal sluit uw waterschap aan door de stroomgebiedbeheersplannen door te vertalen in beleids- en planvorming.

9a) Uw waterschap heeft met de andere partners in de waterketen (gemeenten, waterleidingbedrijven, etc.) formele afspraken gemaakt om de Kaderrichtlijn Water zo efficiënt en zo effectief mogelijk uit te voeren.

10. Uw waterschap voert een actief beleid met betrekking tot internationale samenwerking.

10a) Het huidige bestuursprogramma bevat expliciete verwijzingen naar internationale afspraken zoals Europese richtlijnen en VN-akkoorden en draagt zorg voor beleidscoherentie.

10b) Internationale samenwerking is expliciet onderdeel van het takenpakket van het bestuur/management.

10c) Uw waterschap zet zich actief in voor het realiseren van de zogeheten millenniumdoelen in 2015 zoals afgesproken in het ‘Akkoord van Schokland’ in 2007.

10d) Uw waterschap onderhoudt of ondersteunt een of meerdere samenwerkingsverbanden met waterbeheerders in ontwikkelingslanden en/of zogeheten transitielanden.