Duurzaamheidsmeter 2013


       Download de vragenlijsten hier!
nr. vraag score    
Duurzaam Inkopen
1. Uw gemeente heeft formeel vastgelegd dat duurzaamheid het uitgangspunt is van haar inkoopbeleid   (Vraag 3 lijst Profit 2009) In 2007 is via het klimaatakkoord afgesproken dat gemeenten streven naar 100% duurzaam inkopen in 2015. 2 ja nee
2. Uw gemeente hanteert criteria voor duurzaam inkopen door ze concreet en transparant mee te wegen in alle aanbestedingstrajecten.  (vraag 5 lijst Profit 2009) Dit betekent dat als een inkoper van de gemeente een offerte aanvraagt bij verschillende partijen hierin systematisch duidelijk wordt aangegeven dat en op welke wijze duurzaamheidscriteria mee zullen wegen in de selectieprocedure. 1 ja nee
3. Uw gemeente hanteert de criteria voor duurzaam inkopen voor zowel primaire als secundaire inkopen.  (vraag 6 lijst Profit 2009) De primaire inkopen zijn zaken als stoeptegels, verkeerslichten, plantmateriaal, et cetera. Zaken die veelal in grote hoeveelheden worden ingekocht en vaak zijn uitbesteed aan onderaannemers. Secundaire inkopen zijn zaken die facilitair zijn aan het functioneren van het gemeentelijk apparaat. De koffiemachine, de inrichting van het gemeentehuis, en dergelijke. Hier zijn vaak verschillende inkopers actief. 1 ja nee
4. Goedkoop is vaak duurkoop. Uw gemeente past bij aanbestedingen consequent de principes toe van Total Cost of Ownership en EMVI (i.p.v. laagste prijs).  (aanpassing vraag 7 lijst Profit 2009) Wettelijk de overheid bij aanbestedingen twee gunningscriteria hanteren: laagste prijs of EMVI. EMVI = Economisch Meest Voordelige Inschrijving: naast prijs worden ook andere, kwalitatieve criteria zoals duurzaamheidsaspecten in de beoordeling meegewogen. Total Cost of Ownership: de kosten van de totale levensduur van producten, diensten en werken. 3 ja nee
5. De inkopers van uw gemeente hebben kennis van duurzame inkoopprocessen en worden regelmatig bijgeschoold.   (vraag 8 lijst Profit 2009) De VNG, PIanoo, NEVI en andere partijen organiseren regelmatig training- en ontmoetingsdagen over duurzaam inkopen. 1 ja nee
6. Uw gemeente vraagt (potentiele) leveranciers expliciet naar de CO2-footprint of aantoonbare besparing, bijv. ahv de CO2-prestatieladder of het Milieubarometercertificaat.  (Nieuwe vraag) De milieubarometer en CO2-prestatieladder zijn instrumenten om bedrijven die deelnemen aan aanbestedingen te stimuleren tot milieu/CO2-bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Zie www.milieubarometer.nl/certificaat en www.co2-prestatieladder.nl 2 ja nee
7. Waar relevant verlangt uw gemeente van leveranciers dat ze zich inzetten voor betere internationale arbeidsvoorwaarden (tegen kinderarbeid en hongerlonen). Bijvoorbeeld door aansluiting te zoeken bij een erkend keten-initiatief   (Nieuwe vraag) Erkende keteninitiatieven zijn: - Fair Flowers Fair Plants - Fair Wear Foundation - Social Accountability International (SCI) - Max Havelaar keurmerk - Union for Ethical BioTrade– - UTZ Certified Ref. www.rijksoverheid.nl > Duurzaam Inkopen Zie eveneens handleiding ISO 26000, bijlage A (voorbeelden van vrijwillige initiatieven). 2 ja nee
8. Uw gemeente koopt voor haar eigen gebruik 100% groene stroom in (verlichting, gebouwen et cetera).  (vraag 9 lijst Profit 2009) Groene stroom is duurzaam opgewekte elektriciteit. Dat kan zijn met behulp van windenergie, zonne-energie, biomassa-energie, of combinaties daarvan. Meer informatie over de herkomst van (echte)stroom kunt u vinden via www.groenestroomjagraag.nl. 1 ja nee
9. Uw gemeente hanteert bij de inkoop van bedrijfskleding milieu- én sociale criteria.  (vraag 10 lijst Profit 2009) Gemeenten kunnen bij een aanbesteding of gunning voor het aanschaffen van bedrijfskleding sociale en milieucriteria in acht nemen. 1 ja nee
10. Bij aanschaf van bedrijfsauto's speelt duurzaamheid een belangrijke rol en wordt uitgegaan van auto’s met minimaal een A of B label en waar mogelijk wordt gereden op groen gas of elektrisch.   (aanpassing vraag 11 lijst Profit 2009) Steeds meer gemeenten kiezen voor relatief schone auto's. 1 ja nee
11. Voor eigen projecten is de gemeente verplicht om alleen gebruik te maken van duurzaam geproduceerd hout met het FSC-keurmerk of vergelijkbaar, zowel bij bouwprojecten als bij groenvoorzieningen.  (vraag 12 lijst Profit 2009) FSC en PEFC zijn mondiaal toegepaste certificering systemen. Deze keurmerken garanderen dat het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. Ref: www.inkoopduurzaamhout.nl Uitvoering van dit beleid kan versterkt worden dmv het afsluiten van een FSC-convenant. (www.fsc.nl) 1 ja nee
12. Binnen de gemeente wordt standaard dubbelzijdig geprint en gekopieerd.  (vraag 13 lijst Profit 2009) De milieu én economische winst van dubbelzijdig gebruik van papier spreekt voor zich. 1 ja nee
13. Al het papier dat uw gemeente gebruikt is afkomstig uit duurzame bronnen, dat wil zeggen: - gerecycled papier en niet chloorgebleekt, of papier met het FSC-keurmerk of vergelijkbaar en niet chloorgebleekt.  (vraag 14 lijst Profit 2009) Gedoeld wordt op papier dat wordt ingekocht om op te printen en te kopiëren én papier voor drukwerk. Naast FSC wordt als vergelijkbaar erkend: PEFC Duitsland of PEFC Finland. Deze kenmerken staan op de pakken papier die de gemeente gebruikt. Deze eisen worden doorgegeven aan drukkers die in opdracht van de gemeente werken. 1 ja nee
14. Uw gemeente is overgestapt of bezig met over te stappen op papierloos vergaderen.  (Nieuwe vraag) 2 ja nee
15. In het gemeentehuis wordt fair trade koffie én thee geschonken met keurmerk.  (Vraag 15 lijst Profit 2009) Max Havelaar en Utz certified zijn erkende keurmerken voor fairtrade. Zie www.maxhavelaar.nl en www.utzcertified.org Organische of biologische koffie en/of thee mag eveneens met ja worden beantwoord. 1 ja nee
16. UUw gemeente zorgt ervoor dat er een breed assortiment duurzame producten wordt aangeboden in de eigen kantine en/of de catering bij speciale gelegenheden.  (vraag 16 lijst Profit 2009) Dit betreft zowel biologische als fairtrade producten betreffen. Biologische of duurzame catering is een groeiende markt. Breed assortiment betekent meer dan 50% van het volume. Gedacht kan worden aan: zuivelproducten, vleeswaren, fruit, graanproducten, wijn, hapjes, chocolade(letters). 1 ja nee
17. Uw gemeente let expliciet op duurzaamheid/MVO-prestaties bij het aangaan of vernieuwen van contracten met financiële dienstverleners (denk aan banken accountants, verzekeringen, e.d).  (Aanpassing vraag 17 lijst Profit 2009) Financiële dienstverleners spelen in toenemende mate in op de vraag naar producten die zowel duurzaam zijn als voldoen aan de wet FIDO. Zie voor meer informatie en inspiratie: www.vbdo.nl en www.eerlijkebankwijzer.nl 1 ja nee
18. Uw gemeente hanteert duurzaamheid als belangrijk uitgangspunt bij inkoop en het moderniseren van haar ICT infrastructuur.  (Nieuwe vraag) Denk aan: energiezuinige apparatuur, virtuele werkplekken, green hosting, mvo-prestaties leveranciers. Ref: www.duurzamebedrijfsvoeringoverheden.nl/activiteiten/automatisering/automatisering.html 1 ja nee
19. Uw gemeente geeft expliciet in haar duurzaam inkoopbeleid aan om waar mogelijk kansen te scheppen voor lokale- en regionale ondernemers.  (Nieuwe vraag) In het gedachtegoed van een meer circulaire economie is zoveel mogelijk lokaal/regionaal aanbesteden een voor de hand liggende stap. Zoekt uw gemeente hiervoor de grenzen op binnen de huidige (Europese) kaders? 3 ja nee
20. Gemeente voldoet aan de ambitie van 5% social return per aanbesteding (bij aanbestedingen boven de € 250.000)  (Nieuwe vraag) Overheden en ondernemers spreken bij een aanbesteding soms af dat ze langdurig werklozen of gehandicapten aan een baan, stage of leerwerkplek gaan helpen. Dit heet 'social return'. 2 ja nee
Duurzame Mobiliteit
21. Uw gemeente brengt jaarlijks, met de verschillende belangengroepen en inwoners, de belangrijkste knelpunten in kaart op het gebied van verkeersveiligheid, verkeersdruk en bereikbaarheid.  (vraag 24 lijst Profit 2009) Het gaat er hierbij om dat verkeersbeeld en de verkeersbeleving regelmatig in samenwerking met belangengroepen wordt geactualiseerd. 2 ja nee
22. In uw gemeente is het terugdringen van CO2-uitstoot en verbetering van de luchtkwaliteit onderdeel van het beleid op verkeer & vervoer (mobiliteitsbeleid).  (vraag19 lijst Profit 2009) De sector mobiliteit is verantwoordelijk voor ca 20% van de broeikasgassen. Maatregelen bij verkeer en vervoer leiden, naast een vermindering van de CO2 -uitstoot, tot een betere luchtkwaliteit en minder geluidsoverlast (Ref. Lokale Klimaatagenda 2011-2014. 3 ja nee
23. De gemeente heeft een actief beleid op meer gebruik van het openbaar vervoer en de (elektrische) fiets.  (vraag 20 lijst Profit 2009) Zijn er concrete maatregelen geformuleerd? Met hieraan gekoppeld (controleerbare) doelstellingen waarin wordt aangegeven hoeveel het gebruik van openbaar vervoer of fiets zou moeten toenemen? 2 ja nee
24. De gemeente maakt gebruik van het advies van de fietsersbond en/of andere belangengroepen om de inrichting van de openbare ruimte voor langzaam verkeer te verbeteren.  (vraag 22) De lokale afdeling van de fietsersbond en initiatieven als een ‘stoepenpatrouille’ houden een gemeente scherp wat betreft verkeersveiligheid en conform van de inrichting voor voetgangers, fietsers, rolstoelgebruikers en ander langzaam verkeer. 1 ja nee
25. Uw gemeente stimuleert actief het autodelen en heeft hiervoor voldoende parkeergelegenheid gereserveerd.  (aanpassing vraag 21 lijst Profit 2009) De gemeenten kan een rol spelen in het starten of uitbreiden van deze voorzieningen. Voldoende wil zeggen dat het aanbod aansluit bij de vraag. 1 ja nee
26. Uw gemeente heeft beleid om elektrisch rijden te faciliteren en zorg te dragen voor een vlotte plaatsing openbare oplaadpalen.  (Nieuwe vraag) Meer over stimulering electrisch rijden zie: www.agentschapnl.nl/onderwerp/elektrisch-rijden 2 ja nee
27. In uw gemeente zijn overal waar mogelijk woonstraten als 30 km zone ingericht.  (aanpassing vraag 23 lijst Profit 2009) De vraag doelt op woonwijken, omgeving van scholen, winkelstraten en andere gebieden waar veel voetgangers, fietsers en spelende kinderen zijn. Deze worden ook wel aangeduid als ‘verblijfsgebieden’. 1 ja nee
28. Bij alle scholen zijn speciale voorzieningen getroffen die het principe van ‘met de voet en fiets’ naar school versterken zoals het veilig maken van aan- en afvoerroutes en oversteekplaatsen.  (aanpassing vraag 25 lijst Profit 2009) Naast fysieke voorzieningen kan hierbij eveneens het stimuleren van de deelname aan een jaarlijkse actie als ‘met de voet en fiets’ naar school gelden. 1 ja nee
29. Uw gemeente doet jaarlijks mee met de Europese Mobiliteitweek.  (vraag 26 lijst Profit 2009) De Europese Mobiliteitsweek (voorheen Week van de Vooruitgang) biedt diverse mogelijkheden om duurzame mobiliteit onder de aandacht te brengen. www.mobilityweek.eu 1 ja nee
30. Door middel van het Reiskostenbeleid van de eigen organisatie, wordt gebruik van OV/fiets in woonwerk/dienstreizen gestimuleerd en autogebruik ontmoedigd.  (Nieuwe vraag) Voorbeeldrol overheid bij bevorderen duurzame mobiliteit. 1 ja nee
MVO/Duurzaam Ondernemen
31. Uw gemeente ondersteunt (de oprichting van) een MVO-platform , een duurzame ondernemerskring, e.d.  (vraag 27 lijst Profit 2009) Netwerken werkt! Voor doorontwikkeling, opschaling en versnelling van duurzaam ondernemen is samenwerken een ‘must’. Lokale overheden kunnen hierin een stimulerende en faciliterende rol spelen.Zie www.mvonederland.nl 1 ja nee
32. Uw gemeente heeft een centraal aanspreekpunt voor ondernemers (ondernemersloket) waar MVO-advies deel uitmaakt van het dienstenpakket richting ondernemers.  (vraag 28 lijst Profit 2009) Bij het Ondernemersloket kunnen ondernemers terecht voor algemene informatie over wetgeving, beleid en procedures. MVO/duurzaamheidsadvies hoort hierin thuis. 1 ja nee
33. Uw gemeente stimuleert dat het beschikbare arbeidspotentieel van vrouwen, ouderen, gehandicapten en allochtonen zo volledig mogelijk wordt benut door het lokale bedrijfsleven.   (Nieuwe vraag) Vraag overgenomen uit de PPP-scan van Telos (www.telos.nl) 3 ja nee
34. Voor de gemeente is duurzaamheid uitgangspunt bij de inrichting en het beheer van haar bedrijventerreinen. Dit is neergelegd in de beleidsplannen en uitvoeringsplannen rond deze terreinen.  vraag 29 lijst Profit 2009) Ook wel ‘duurzaam parkmanagement’ genoemd. Als een bestaand terrein wordt verduurzaamd spreekt men vaak over “duurzame revitalisering”. Onderdeel hiervan kan zijn een collectieve aanpak van het vervoersmanagement en/of het gezamenlijk inkopen van duurzame energie. Zie voor meer informatie: www.duurzamebedrijventerreinen.nl 2 ja nee
35. Uw gemeente hecht belang aan zuinig omgaan met ruimte en voert een actief beleid om leegstand tegen te gaan (kantoren, bedrijventerreinen, winkelcentra).   (Nieuwe vraag) Duurzame gebiedsinrichting vergt een integrale benadering en dynamische spelregels zodat de beschikbare ruimte aangepast kan worden aan de veranderingen en eisen des tijds. (Vraag uit ppp-scan van Telos. Zie eveneens de lessen van het platform duurzame gebiedsontwikkeling: www.platformdgo.nl) 2 ja nee
36. Uw gemeente stimuleert energiebesparing en toepassing duurzame energie bij bedrijven.  (vraag 30 lijst Profit 2009) Voor elk type bedrijfsleven zijn weer andere mogelijkheden. Een winkel met veel verwarming, een open deur en veel verlichting, vraagt iets anders dan een kantoorgebouw of een productiebedrijf. Hiervoor zijn er verschillende instrumenten en campagnes ontwikkeld. Zie bijvoorbeeld www.duurzaammkb.nl , www.klimaatverbond.nl (winkeldeurenactie) en www.co2-prestatieladder.nl 1 ja nee
37. Ter bevordering van het verduurzamen van de bedrijfsvoering biedt uw gemeente het bedrijfsleven gratis voor één jaar toegang tot een meetinstrument als de Milieubarometer aan.  (Nieuwe vraag) De milieubarometer is een online meetinstrument dat de milieuprestaties en bijbehorende kosten van een bedrijf of instelling eenvoudig en snel zichtbaar maakt. Ref www.Milieubarometer.nl/aanbod Ruim 50 gemeenten bieden het instrument al aan. 1 ja nee
38. Uw gemeente controleert en handhaaft actief dat bedrijven energiebesparende maatregelen nemen met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar.  (vraag 31 lijst Profit 2009) Gemeenten kunnen als bevoegd gezag op basis van de Wet Milieubeheer de naleving van energievoorschriften handhaven. Het gaat hierbij om bedrijven met een energieverbruik van meer dan 25000 m3 aardgas (equivalenten) per jaar of 50.000 KWh per jaar. Zie eveneens www.meermetminder.nl,www.infomil.nl 1 ja nee
39. Uw gemeente heeft meetbare, ambitieuze doelen gesteld voor energiebesparing bij bestaande bouw.  (vraag 32 lijst Profit 2009) Nederland heeft als ambitie neergelegd om in de bestaande bouw 20% reductie. (ref. Lokale Klimaatagenda 2011-2014) Zie eveneens: www.platformduurzamehuisvesting.nl voor voorbeelden mbt verduurzaming van kantoren. 2 ja nee
40. Uw gemeente biedt haar inwoners de mogelijkheid om een duurzaamheidslening af te sluiten om de woning energiezuinig te maken.  (Nieuwe vraag) Met de Duurzaamheidslening kunnen inwoners bij de gemeente (of provincie) geld lenen om haar of zijn woning energiezuinig te maken. Ref: www.svn.nl/producten/Duurzaamheidslening 2 ja nee
41. Uw gemeente heeft meetbare ambitieuze doelen gesteld voor energiebesparing bij nieuwbouw (ambitie lokale Klimaatagenda EPC=0 in 2020).   (vraag 33 lijst Profit 2009) Ambitieus = die verder gaan dan het geldende bouwbesluit. Ambitie Lokale klimaatagenda 2011 - 2014: van EPC 0,4 in 2015 naar EPC 0 in 2020. (instrument BouwTransparant) 2 ja nee
42. Uw gemeente heeft een energiewinkel/energieloket gericht op het samenbrengen van lokale/regionale vraag en aanbod t.a.v. duurzaam bouwen/renoveren.  (Nieuwe vraag) Zie bijvoorbeeld in Noord-Holland: www.servicepuntduurzameenergie.nl en www.duurzaambouwloket.nl 1 ja nee
43. Uw gemeente heeft een coördinator voor de uitvoering van het beleid duurzaam bouwen.  (vraag 34 lijst Profit 2009) In kleine gemeenten kan dat een ambtenaar zijn die enkele uren daaraan besteedt. In grote gemeenten kunnen het een of meer ambtenaren zijn die daar fulltime aan werken. Info: www.kansenbijverkassen.nl, www.breeam.nl, www.gprgebouw.nl 1 ja nee
44. Uw gemeente heeft een structureel budget voor de implementatie van haar beleid met betrekking tot duurzaam bouwen.  (vraag 35 lijst Profit 2009) Duurzaam bouwen vraagt om een sterke inzet van de gemeente. Dat betekent dat er ook geld moet zijn voor een medewerker en voor uitvoeringstaken, zoals het inhuren van een adviesbureau en het geven van voorlichting. 2 ja nee
45. Elk nieuwbouw- en grootschalig renovatie- of sloopplan wordt in een zeer vroeg stadium op de eisen van duurzaam bouwen doorgelicht.  (vraag 36 lijst Profit 2009) De beste resultaten zijn te behalen als elk plan in de ontwerpfase wordt gecontroleerd op de criteria van duurzaam bouwen. Meer info: www.kansenbijverkassen.nl www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/duurzaam-bouwen-en-verbouwen/duurzaam-bouwen 1 ja nee
46. Uw gemeente controleert en handhaaft de Energie Prestatie Coëfficiënt en andere afspraken als het gebruik van FSC-gecertificeerd hout op de bouwplaats.  (vraag 37 lijst Profit 2009) Principe van ‘thrust’ but ‘verifie’ 1 ja nee
47. Uw gemeente promoot duurzaamheids-certificering voor recreatielocaties (denk aan horeca, hotels, campings, conferentielocaties en evenementen).  (Nieuwe vraag) Een bekend label voor duurzame accommodatie is Green Key, www.greenkey.nl(ECOXXI indicator 3) 1 ja nee
48. Uw gemeente bevordert actief het verduurzamen van (publieks)-evenementen.   (Nieuwe vraag) Sinds 2010 bestaan er greenkey normen voor (jaarlijks terugkerende) publieksevenementen. Voor certificering duurzame evenementen: zie www.greenkey.nl en/of ISO 20121 -Managementsystemen voor duurzame evenementen. Actief: duurzaamheid maakt deel uit van procedure vergunningverlening. 1 ja nee
49. Uw gemeente is actief op zoek naar innovatieve samenwerkingsmogelijkheden met het bedrijfsleven (private-public partnerships) waarbij het gaat om elkaars kracht te versterken en nieuwe duurzame business modellen te ontwikkelen.  (Nieuwe vraag) Onder de vlag van ‘Green Deal’ is er een snel groeiend de lijst van voorbeelden waarbij overheden, bedrijfsleven en andere partijen samenwerken aan het realiseren van duurzame initiatieven. Bijvoorbeeld voor grondstoffen en water (waaronder biodiversiteit), mobiliteit, energie en energiebesparing 2 ja nee
50. Uw gemeente looft (twee)jaarlijks een prijs uit ter waardering van lokale koplopers in duurzame innovatie.  (Nieuwe vraag) Koplopers waarderen stimuleert niet alleen maar de gemeente laat daarmee zien veel waarde te hechten aan duurzaamheid en innovatie. Zie bijvoorbeeld www.mvoprijs.nl 3 ja nee
  Maximum score 75    
Duurzaamheidsmeter 2013
ontwikkeld door: Thijs de la Court
inhoud: FairBusiness
graphic design: Kuki & Ko
database development & hosting: Suares & Co
gis map geleverd door Geodan
Aan deze website kunnen geen rechten worden ontleend.