Maximale score: 168

Reductie CO2-uitstoot & Energieverbruik (mitigatie, voorbeeldrol)

De landelijke klimaatdoelstellingen zijn:
a) een reductie van de uitstoot van broeikasgassen (uitgedrukt in CO2-equivalenten) van 20% in 2020 ten opzichte van 1990
b) een energiebesparing van 2% per jaar
c) een aandeel van hernieuwbare energiebronnen van 20% in 2020

Waterschappen spelen een belangrijke rol in het realiseren van deze doelstellingen zoals in het Klimaatakkoord met het Rijk 2010-2020 benadrukt wordt. Het totale energieverbruik van de waterschapsector wordt geschat op 8,5 – 9 miljoen GJ. Dit komt grofweg overeen met het verbruik van een stad van zo’n 240.000 inwoners. Zo’n 85 % van het energieverbruik komt voor rekening van de afvalwaterzuivering (RWZI’s). Ref: Waterspiegel 2010

Maximale score: 72

1. Uw waterschap heeft op basis van het klimaatakkoord Unie - Rijk een klimaatbeleidsplan uitgewerkt met heldere en meetbare doelstellingen voor 2020.

1a) De klimaatdoelstellingen van uw eigen waterschap met betrekking tot de reductie van CO2-uitstoot zijn ambitieuzer dan die van het Rijk.

1b) Uw waterschap heeft naast het energieverhaal ook aandacht voor het terugdringen van niet CO2-broeikasgassen.

1c) Uw waterschap slaagt er in om binnen zijn grenzen minstens 2% energie-efficiencyverbetering gemiddeld per jaar te bewerkstelligen en kan dit staven aan de hand van een jaarlijkse monitoring.

1d) Uw waterschap heeft doelen gesteld om in 2020 een aandeel duurzame energie te realiseren van 40% van de energiebehoefte door eigen opwekking.

1e) Uw waterschap beschikt over voldoende capaciteit en middelen om het klimaatbeleid met hoge prioriteit uit te voeren in lijn met de afspraken met het Rijk.

2. Uw waterschap heeft een plan van aanpak ontwikkeld of in ontwikkeling om binnen een aangegeven termijn een klimaatneutrale organisatie te zijn.

2a) Uw waterschap heeft zijn eigen klimaatvoetprint in kaart gebracht en actualiseert deze met enige regelmaat om de resultaten van het klimaatbeleid te monitoren.

2b) Uw waterschap maakt gebruik van 100% groene stroom.

2c) Uw waterschap compenseert de CO2-uitstoot van reizen in diensttijd.

2d) Uw waterschap heeft in kaart gebracht welke bijdrage zij kan leveren aan het realiseren van energieneutrale nieuwbouw in 2020 en de realisatie van de doelstellingen m.b.t. tot energiebesparing in de bestaande bouw.

2e) Uw waterschap publiceert jaarlijks zijn CO2-uitstoot en brengt daarmee het effect van diverse klimaatprojecten helder voor de buitenwereld in beeld.

3. Uw waterschap heeft een actueel en ambitieus beleidsplan op het gebied van duurzame mobiliteit.

3a) Uw waterschap voert actief beleid om het aantal autokilometers in het werkverkeer terug te dringen.

3b) Bij aanschaf van bedrijfsauto’s is duurzaamheid voor uw waterschap een belangrijk criterium.

3c) Uw waterschap stimuleert de medewerkers die veel onderweg zijn de cursus ‘het nieuwe rijden’ te volgen.

3d) Uw waterschap heeft concrete maatregelen getroffen om in het woon-werkverkeer van eigen medewerkers het gebruik van fiets, OV, carpoolen en dergelijke te stimuleren.

3e) Uw waterschap heeft faciliteiten voor tele- en/of videoconferencing en stimuleert het gebruik hiervan.

4. Uw waterschap draagt bij aan een actieve en gestructureerde samenwerking tussen verschillende stakeholders op het gebied van klimaat- en energiebeleid voor zover gerelateerd aan duurzaam waterbeheer.

4a) Uw waterschap heeft samen met gemeenten en provincie(s) formele afspraken gemaakt en stelt actief zijn kennis en expertise beschikbaar om de afgesproken klimaat- en energiedoelstellingen gezamenlijk te realiseren.

4b) Uw waterschap neemt in de huidige beleidsperiode deel aan minimaal één voorlichtingsactiviteit per jaar gericht op het brede publiek om de relatie tussen klimaatverandering en het waterbeheer in Nederland onder de aandacht te brengen.

4c) Uw waterschap is actief lid van het Klimaatverbond. Actief wil zeggen dat uw waterschap jaarlijks aantoonbaar een bijdrage levert aan de doelstellingen van het Klimaatverbond.

Natuur & Milieu (ecologische kwaliteit watermilieus)

Zuiveren van afvalwater en zorgen voor schoon oppervlaktewater (zorg voor waterkwaliteit) behoort tot de kerntaken van het waterschap. In de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) staat ecologie centraal. Het doel is dat de waterlichamen in Europa een goede chemische en ecologische toestand krijgen, in principe in 2015 met een onderbouwde uitloop periode tot 2027.

Naast de zorg voor de (ecologische) waterkwaliteit gaan de volgende vragen over het behoud en versterken van de lokale flora en fauna (biodiversiteit) en voor zover gerelateerd aan de taakstelling van het waterschap.

Maximale score: 59

5. Uw waterschap stuurt, conform de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), aan op de ecologische waterkwaliteit van het grond- en oppervlaktewater.

5a) Binnen uw waterschap voldoet de kwaliteit van al het oppervlaktewater aan de wettelijke normen (calamiteiten buiten beschouwing gelaten).

5b) Uw waterschap draagt zorg voor een adequate monitoring van de waterkwaliteit binnen zijn werkgebied, waarbij de kengetallen voor iedereen toegankelijk zijn.

5c) De ecologische kwaliteit van het oppervlaktewater binnen uw grenzen laat duidelijk een positieve trend zien.

6. Uw waterschap voert een actief beleid ter voorkoming van vervuiling van het grondwater, oppervlaktewater en waterbodems.

6a) Binnen uw gebied wordt het beheer van afvalwater consequent aangestuurd op basis van de trits 'preventie, scheiden, zuiveren'.

6b) Uw waterschap spant zich in om het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen bij groenbeheer en onderhoud van bermen, oevers en waterwegen tegen te gaan.

6c) De statistieken van de laatste tien jaar tonen een positieve trend in het verminderen van vuillast die wordt veroorzaakt door huishoudens, bedrijven en instellingen.

6d) De zuiveringsprestatie van uw waterschap laat de laatste jaren een positieve trend zien.

7. Uw waterschap onderkent een belangrijke rol in de bescherming van de biodiversiteit en heeft een actueel beleidsprogramma om het ecologisch kapitaal gerelateerd aan het watersystemen te versterken.

7a) Uw waterschap heeft de beschikking over een actueel overzicht van de aan het watermilieu gerelateerde plant- en diersoorten binnen zijn grenzen en de status van Rode lijstsoorten en exoten.

7b) Uw waterschap versterkt met zijn waterbeheer de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en de Natura 2000-gebieden.

7c) Uw waterschap heeft een beleid uitgestippeld voor waar mogelijk visvriendelijke gemalen aan te leggen en waar nodig vispassages.

7d) Uw waterschap zet zich actief in voor natuurlijkvriendelijk oeverbeheer.

7e) In uw waterschap is men erin geslaagd de trend van verlies aan biodiversiteit in de aquatische ecosystemen binnen zijn grenzen tot stilstand te brengen of zelfs om te buigen.

8. Uw waterschap heeft beleid gericht op het betrekken van vrijwilligers bij het behoud en beheer van natuurlijk kapitaal binnen het watersysteem.

8a) Uw waterschap biedt ondersteuning aan één of meerdere regionale netwerken van (lokale) natuur- en milieuorganisaties.

8b) Uw waterschap waardeert en maakt aantoonbaar gebruik van gevraagd en ongevraagd advies van natuur- en milieuorganisaties.

8c) Uw waterschap draagt bij aan initiatieven en projecten op het gebied van Natuur- en Milieu Educatie (NME).

Water & Ruimte

Kwantitatief waterbeheer betekent:

Controleren en onderhouden van dijken (zorg voor de waterkering)
Ervoor zorgen dat er niet te veel en niet te weinig water is (zorg voor waterkwantiteit)

Samen met de Rijksoverheid en de provincies zijn de waterschappen verantwoordelijk voor het waterbeheer. In toenemende mate moeten maatregelen getroffen worden om Nederland beter bestand te maken tegen de gevolgen van klimaatveranderingen (Deltaprogramma).

Maximale score: 37

9. Samen met uw provincie voert uw waterschap een actief en effectief grondwaterbeleid uit dat uit gaat van de trits 'vasthouden – bergen - afvoeren' met als doel een negatieve waterbalans te voorkomen.

9a) In de waterketen wordt samengewerkt met de gemeenten om regenwaterafvoer te ontkoppelen van het rioolsysteem om rioolwateroverstorten bij hevige regenval te voorkomen.

9b) Het waterschap voert een stimuleringsbeleid, in samenwerking met gemeente en provincie, voor het verminderen van verhard oppervlak om versnelde afvoer van regenwater te voorkomen.

9c) De gevolgen van klimaatverandering op de grondwaterhuishouding is een belangrijk speerpunt bij het ontwikkelen van nieuw grondwaterbeleid (“klimaatbestendig”).

9d) Uw waterschap zorgt er actief voor dat bij bouwplannen verloren gegane ‘blauwe functies’ gecompenseerd worden door elders waterfuncties te versterken. Jaarlijks wordt hiervan een balans opgemaakt.

10. Bij ruimtelijke planning op lokaal en provinciaal niveau waakt uw waterschap ervoor dat er een transparante afweging plaatsvindt van ecologische, sociale en economische aspecten voor zover deze relevant zijn voor het beheer en gebruik van water.

10a) Uw waterschap is goed in staat knelpunten m.b.t. duurzaam waterbeheer in kaart te brengen en succesvol te agenderen voor openbare besluitvorming rond ruimtelijke plannen zoals de Provinciale Structuurvisie.

10b) Uw waterschap zorgt actief voor beleidscoherentie in de ontwikkeling van lokale en provinciale ruimtelijke plannen en waterbeheersplannen.

10c) Samen met de provincie(s) en andere betrokken partijen is uw waterschap op koers om met behulp van het opstellen van GGOR voor 2015 het gehele watersysteem op orde te krijgen.

11. Uw waterschap zorgt ervoor dat ‘klimaatbestendigheid’ een speerpunt is in alle ruimtelijke plannen binnen zijn grenzen (adaptatieprogramma).

11a) Uw waterschap heeft samen met de provincie en gemeenten de mogelijke gevolgen van klimaatverandering en de benodigde maatregelen voor adaptatie in kaart gebracht.

11b) 100% van uw gebied voldoet aan de normen van wat politiek is besloten als ‘aanvaardbare wateroverlast’ en/of heeft concreet beleid om hiervoor zorg te dragen.